Η χήνα του Καΐρου
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
 Ιδιόγραφη παρτιτούρα του Μότσαρτ με την αρχή του ντουέτου «Ho un pensiero» της όπερας | |
| Γλώσσα | Ιταλικά |
|---|---|
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1783 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 18ος αιώνας |
| Μορφή | Όπερα μπούφα |
| Σειρά | κατάλογος οπερών του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ |
| Χαρακτήρες | Auretta (Aurette)[1][2], Biondello (Fabrice)[1][2], Celidora (Isabelle)[1][2], Don Pippo (Don Beltran)[1][2], The eunuch[1], Lavina[1][2], Donna Pantea (Jacinthe)[1][2], Calandrino[1][2] και Chichibio (Pascal) Don Pippo's major-domo[1][2] |
| δεδομένα () | |
Η χήνα του Καΐρου (ιταλικά: L'oca del Cairo, K. 422) είναι μια ημιτελής όπερα μπούφα του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ σε λιμπρέτο του Τζαμπαττίστα Βαρέσκο. Ο Μότσαρτ ξεκίνησε να γράφει την όπερα τον Ιούλιο του 1783 αλλά εγκαταλείφθηκε τον Οκτώβριο. Συνέθεσε επτά από τα δέκα νούμερα της πρώτης πράξης καθώς και μερικά ρετσιτατίβα και ένα προσχέδιο για μια ακόμη άρια. Η διασωθείσα μουσική της όπερας ανέρχεται σε περίπου 45 λεπτά.
Ιστορικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύνθεσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μια αλληλογραφία του Μότσαρτ δείχνει ότι ήθελε να γράψει μια κωμική όπερα σε νέο κείμενο για τον ιταλικό θίασο της Βιέννης. Είχε μόλις γνωρίσει τον Λορέντζο Ντα Πόντε, ο οποίος αργότερα θα έγραφε τα λιμπρέτι για τις πιο επιτυχημένες όπερες του Μότσαρτ, αλλά δεν ήταν διαθέσιμος οπότε ο συνθέτης απευθύνθηκε στον Τζαμπαττίστα Βαρέσκο, λιμπρετίστα της προηγούμενης όπερας του Ιδομενέας. Η επείγουσα ανάγκη του Μότσαρτ για έναν ποιητή πιστοποιείται από την προθυμία του να συνεργαστεί με κάποιον, ο οποίος κατά τη γνώμη του δεν είχε "την παραμικρή γνώση ή εμπειρία του θεάτρου". Τελικά ο Μότσαρτ συνειδητοποίησε την απελπισία του εγχειρήματος και εγκατέλειψε το λιμπρέτο του Βαρέσκο μετά από έξι μήνες λόγω του ανόητου τέλους του, μιας φαρσοκωμωδίας, βασισμένης στον μύθο του Δούρειου Ίππου.
Ερμηνευτικών προσεγγίσεων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ορχηστρική σύνθεση της όπερας περιλαμβάνει τα εξής όργανα: Δύο όμποε, δύο φαγκότα, δύο κόρνα και έγχορδα, ωστόσο έχουν δημιουργηθεί διάφορες εκδοχές με την προσαρμογή άλλης μουσικής. Η πρώτη παράσταση (σε συναυλία) έγινε στη Φρανκφούρτη τον Απρίλιο του 1860. Η πρώτη θεατρική παράσταση δόθηκε στις 6 Ιουνίου 1867 στο Παρίσι, στο θέατρο Fantaisies-Parisiennes σε μια γαλλική διασκευή 2 πράξεων του Βέλγου λιμπρετίστα Βικτόρ Ουάιλντερ, ο οποίος πρόσθεσε νέο τέλος και η μουσική διασκευή από τον μαέστρο Τσάρλς Κονσταντέν, ο οποίος πρόσθεσε κι άλλα κομμάτια του Μότσαρτ για να ολοκληρώσει την ενορχήστρωση.
Χαρακτήρες και πλοκή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ρόλοι και φωνές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Ντον Πίππο, Ισπανός μαρκήσιος | Μπάσος |
| Ντόνα Παντέα, η σύζυγός του | Σοπράνο |
| Σελιντόρα, η κόρη του | Σοπράνο |
| Μπιοντέλο, ένας πλούσιος κύριος | Τενόρος |
| Καλαντρίνο, εγγονός της Ντόνα Παντέα και φίλος του Μπιοντέλο | Τενόρος |
| Λαβίνια, φίλη της Σελιντόρα και ερωτευμένη με τον Καλαντρίνο | Σοπράνο |
| Τσιτσιμπίο, μπάτλερ του Ντον Πίππο και ερωτευμένος με την Αουρέτα | Μπάσος |
| Αουρέτα, υπηρέτρια της Ντόνα Παντέα | Σοπράνο |
| Κομμωτές, ράφτες, τσαγκάρηδες, ναύτες, αμαξάδες, λιμενεργάτες, υπηρέτες, στρατιώτες που φυλάνε το φρούριο (χορωδία) | |
Πλοκή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ντον Πίππο, ένας Ισπανός μαρκήσιος, έχει κλειδώσει τη μοναχοκόρη του Σελιντόρα σε έναν πύργο. Είναι αρραβωνιασμένη με τον κόμη Λιονέτο ωστόσο η νεαρή γυναίκα είναι ερωτευμένη με τον Μπιοντέλο, ο οποίος έχει βάλει στοίχημα με τον Nτον Πίππο: αν καταφέρει να ελευθερώσει τη Σελιντόρα μέσα σε ένα χρόνο, οι δυο τους μπορούν να παντρευτούν. Στον πύργο είναι επίσης κλειδωμένη η Λαβίνια, φίλη της Σελιντόρα, η οποία είναι ερωτευμένη με τον Καλαντρίνο, φίλο του Μπιοντέλο. Ο μαρκήσιος, ωστόσο, έχει ερωτευτεί τη Λαβίνια και θέλει να την παντρευτεί αφού η νόμιμη σύζυγός του, η Ντόνα Παντέα, θεωρείται νεκρή. Στο τέλος του προκαθορισμένου έτους, μετά από πολλές περιπέτειες, ο Μπιοντέλο καταφέρνει να εισέλθει στον κήπο και να μπει στον πύργο, κρυμμένος μέσα σε μια μεγάλη μηχανική xήνα με οδηγό την Ντόνα Παντέα, έτσι αφού ο Ντον Πίππο ανακαλύπτει ότι η γυναίκα του είναι ζωντανή και υγιής, το αποδέχεται και επιτρέπει στα δύο νεαρά ζευγάρια να παντρευτούν.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η χήνα του Καΐρου: Παρτιτούρες της όπερας
- Το λιμπρέτο της όπερας (στα ιταλικά)